Bebeklerini ilk defa görecek olan ebeveynler oldukça heyecanlıdır. Özellikle 4 boyutlu ultrason gibi yeni görüntüleme teknikleri ile bebeği gerçek zamanlı ve 3 boyutlu görmek, çoğu ebeveyn için unutulmaz bir deneyimdir. Diğer taraftan 4 boyutlu ultrason, herhangi bir gelişimsel bozukluğun izlenmesi için de kullanılabilir.
4 Boyutlu Ultrason Nedir
4 Boyutlu ultrason, bebeğin gerçek zamanlı ve 3 boyutlu olarak görüntülenmesini içeren ultrasonografi tekniğidir. Ultrason anne karnına ses dalgaları gönderir ve yansıyan dalgalar cihaza ileterek bebeğin anlık görüntülerini 3 boyutlu olarak hazırlar. Böylece anne-baba adayları, bebeklerini gerçeğe en yakın halleri ile görebilirler.
4 boyutlu ultrasonda, ultrason cihazından aktarılan 2 boyutlu görüntüler gerçek zamanlı olarak birleştirilir ve 3 boyutlu bir görsel elde edilir. Bebeğin hareketleri an ve an izlenebilir veya istenilmesi halinde video formatında kaydedilebilir. Bebeğin cinsiyeti belirlenebilir ve gelişimi hakkında yüzeysel bir bilgi edinilebilir. 4’lü ultrason olarak da bilinen 4 Boyutlu ultrason, 4’lü veya 2’li tarama testlerinden farklıdır. Yine de bebeğin fiziksel yapısı hakkında detaylı bilgi verdiğinden (örneğin bebeğin ense kalınlığı gibi) Down Sendromuna ilişkin ipuçları elde edilebilir.
4d ultrason (4 boyutlu usg), hamilelik sürecinin 18 ila 24. haftaları arasında uygulanabilir. Bu dönemde anne karnındaki sıvı, bebeğin daha net görüntüsünü almak için elverişlidir. Diğer dönemlerde alınan ultrason görüntüleri bulanık olabilir veya istenilen görüntüler tam olarak alınmayabilir.
4 Boyutlu ultrason zorunlu bir uygulama değildir ve çoğu zaman hatıra videoları almak amacıyla uygulanır. Ancak ultrasonografi uzman kişilerce yapılmadığında, henüz bir zararı görülmemiş olsa da, potansiyel olarak tehlikeli olabilir. Amerikan Tıpta Ultrason Enstitüsü, tıbbi zorunluluklar dışında ultrason kullanımını önermez. Bu nedenle yalnızca uzman kişilere başvurmanız ve güvendiğiniz kaynaklardan bilgi edinmeniz gerekir.
4 Boyutlu Ultrason Nasıl Çekilir
4 boyutlu ultrason standart ultrason ile aynı adımlar izlenerek çekilir. Bunun için uzanmanız ve beklemeniz istenir. Uzman, bir prob kullanarak ses dalgaların karnınıza iletir. Geri yansıyan dalgalar, bebeğin gerçek zamanlı görüntülerini oluşturur. Bu sırada bebeğin hareketleri izlenebilir.
4 boyutlu renkli doppler ultrasonografi veya ayrıntılı ultrasonografi gibi teknikler benzer prosedürleri içerir. Kullanılan araçlar ve izlenen adımlar aynıdır ancak uygulanma amaçları değişir.
4 boyutlu ultrason çekilirken şu adımlar izlenir:
Uzman, bir sedyeye veya yatağa uzanmanızı ve karnınızı açmanızı ister. Çoğu zaman hiçbir hazırlık yapılması gerekmez ancak bazı durumlarda özel bir giysi kullanılması istenebilir.
- Karnınıza özel bir jel uygulanır. Bu sayede ultrason cihazının çalışması için gerekli olan ses dalgaları daha kolay iletilir.
- Uzman, probu karnınızda gezdirmeye başlar. Prob, ses dalgalarını karnınıza iletip yansıyan dalgalardan bebeğin o anki görüntülerine ulaşır. Elde edilen 2 boyutlu görüntüler birleştirilerek anlık olarak 3 boyutlu görsellere dönüştürülür. Bu sırada bebeğin hareketleri izlenebilir.
- 4 boyutlu ultrasonun normal şartlar altında 15-20 dakika kadar sürmesi beklenir. Ancak bu süre, bebeğin konumu ve diğer faktörler istenildiği gibi ise geçerlidir. İşlemin süresi uzayabilir. Uzman, belirli bir süre sonra ultrason işlemini durdurmayı önerebilir. Bilinen bir zararı olmasa da uzun süre boyunca ısıya maruz kalan bebekte bazı komplikasyonlar oluşabilir.
- İşlemin tamamlanmasının ardından jel temizlenir.
- Bebeğin hareketli görüntüleri (videosu) ve fotoğrafları kaydedilip anne ve baba adayına teslim edilir. Böylece hatıra olarak saklanabilir.
4 Boyutlu Ultrason Ve 3 Boyutlu Ultrason Farkı
Tüm ultrasonografi teknikleri uygulanması bakımından benzerdir ancak kullanım amaçları farklıdır. 4 Boyutlu ultrason ve 3 Boyutlu ultrason tekniklerinin farkı, 4 boyutlu ultrasonun gerçek zamanlı görüntüler sunmasıdır. Her iki teknik de 3 boyutlu görseller (video ve fotoğraflar) sunar. 3 boyutlu ultrasonda görüntülerin 3 boyutlu olarak hazırlanması zaman alır. Ancak 4 boyutlu ultrasonda bebeğin hareketleri anlık olarak izlenebilir.
Çoğu ebeveyn ultrasonografi tekniklerini birbirleri ile karıştırma eğilimindedir. 4 Boyutlu ultrason detaylı ultrason (ayrıntılı ultrason) ve renkli ultrason (doppler) tekniklerinden farklıdır. Detaylı ultrason rutin bir gebelik takibi sırasında bebeğin gelişimi ve gebelik sürecini etkileyebilecek diğer faktörleri (göbek kordonu, amniyon sıvısı gibi) izlemek için yapılır. Renkli ultrason (doppler) ise bebeğin damar ve dolaşım sağlığının incelenmesi için yapılan görüntüleme tekniğidir. 4 boyutlu ultrason zorunlu bir uygulama değildir ve bebeğin gerçek görüntülerinin elde edilmesi için yapılır.
4 boyutlu ultrason bebeğin fiziksel görünümü hakkında detaylı bilgi verdiği için her ne kadar yanlış bir kullanım olsa da 4 boyutlu ayrıntılı ultrason olarak da bilinir. Ancak hiçbir zaman bebeğin gelişiminin izlenmesi için uygulanmaz. Anne ve baba adaylarının gebelik süreci psikolojilerini olumlu etkileyen 4d ultrason genellikle duygusal sebepler ile uygulanır. Ancak fiziksel anormalliklerin de tesbitinde giderek daha fazla kulanılmaya başlanmıştır.
4 Boyutlu Ultrason Ücretleri
Gebelik sürecinin stresini bir miktar azaltan 4 boyutlu ultrason için farklı ücretler talep edilebilir. Bunun nedeni çoğu zaman anne adayının net görüntüler alınmasına müsade edemeyecek durumda olmasıdır. Böyle bir durumda ultrason süresi uzayabilir ve maliyeti artabilir. Ultrasonun yapıldığı kliniğe ve doktorun tecrübesine göre değişmekle beraber 4 boyutlu ultrason fiyatları 2.000 TL ile 3.000 TL arasında değişmektedir. Ancak 4 boyutlu ultrason fiyatları her halükarda yüksek maliyetlere neden olmaz. En doğru bilgi için kadın doğum doktorunuz ile görüşebilir; fiyatlar ve süreç hakkında bilgi alabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
4 Boyutlu Ultrason Kaçıncı Haftada Yapılır
4 Boyutlu ultrason gebeliğin 18 ila 24. haftaları arasında uygulanır. Bunun nedeni en canlı ve net görüntülerin bu haftalar arasında alınabilecek olmasıdır. 18 ila 24. haftalar arasında amniyon sıvısı net görüntüler almaya uygundur.
4 Boyutlu Ultrason Zararlı Mı
4 Boyutlu ultrasonun bilinen bir zararı yoktur. Ancak bebeği uzun süre ısıya maruz bırakmak kabarcıklar gibi bazı komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle işlemin bir uzman tarafından doğru koşullar altında yapılması gerekir.
4 Boyutlu Ultrasonda Nelere Bakılır
4 Boyutlu ultrason, zorunlu bir uygulama değildir. Çoğu durumda anne ve baba adaylarının duygusal istekleri için uygulanır. Ancak anlık detaylı görüntüler sunduğundan bebeğin gelişiminin değerlendirilmesi için de kullanılabilir. Bazı durumlarda ense kalınlığının ölçülmesi ile Down Sendromu gibi hastalıklar tespit edilebilir.