Çocuk istemi olup doğal yollar ile çocuk sahibi olamayan çiftler için yardımcı üreme teknikleri sıklıkla kullanılır hale gelmiştir. Özellikle tüp bebek ve diğer yardımcı teknikler, sağladıkları yüksek başarı oranları ile anne ve baba adayları için bir ümit kaynağı haline gelirler. Bu teknikler çocuk sahibi olmayı engelleyen durumun ne olduğunun anlaşılması ile kararlaştırılır ve uygulanır. Kadın ya da erkek kaynaklı 1 yıldan fazla çocuk sahibi olamama durumu yaşayan çiftler için kullanılan aşılama, nispeten doğal ve zahmetsiz bir yöntem olarak dikkat çekmektedir.
Aşılama Yöntemi Nedir
Normal bir gebelik süreci sağlıklı spermlerin rahim boşluğundan fallop tüplerine ilerlemesi ve burada yumurtayı döllemesi ile başlar. Bu sürecin sağlıklı olarak başlaması ve tamamlanması için sağlıklı yumurta ve sperm hücrelerine gerek vardır. Ancak bazı durumlarda sperm hücreleri yeterince kaliteli olmaz. Morfoloji hız ve sayı bakımından yetersiz olan sperm hücreleri gebeliğin başlaması için yeterli olmayabilir. Özellikle azospermi yaşayan erkekler söz konusu olduğunda gebelik oluşamaz.
Aşılama yöntemi (intrauterin inseminasyon), baba adayından alınan spermin bir takım işlemlerden geçirilip anne adayının rahmine transfer edilmesi işlemidir. Nispeten doğal bir tekniktir. Çünkü döllenmenin fallop tüplerinde kendiliğinden gerçekleşmesi beklenir. Başarı oranı %10 ila 20 arasındadır ve maksimum 3 defa denenmesi tavsiye edilir. Aşılama tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda tüp bebek (ivf) tedavisine başvurulabilir. İnseminasyon, koşullara bağlı kalmak şartıyla genelde ilk tercih edilen yardımcı üreme tekniğidir.
Aşılama (inseminasyon) kadın ve erkek kaynaklı kısırlığın tedavisinde kullanılır. Nispeten doğal bir yöntem olan aşılamanın başarılı sonuçlar vermesi için sorun erkekte dahi olsa kadının yumurtlama sürecine de müdahale edilir. Daha sağlıklı ve verimli yumurta hücrelerinin elde edilmesi için hormon tedavileri uygulanır. Döllenmenin fallop tüplerinde gerçekleşiyor olması aşılama yöntemini daha doğal kılar. Bu sayede endişeleri olan anne ve baba adayları için daha tercih edilir bir yöntem haline gelir ve ek masraflarından tasarruf edilir.
Aşılama Yöntemi Evreleri
Aşılama yöntemi tüp bebek tedavisi gibi diğer yardımcı üreme teknikleri göz önünde bulundurulduğunda son derece konforludur. Aşılamanın uygulanması, yani toplanan sperm hücrelerinin rahme ya da fallop tüplerine transfer edilişi yaklaşık 2 dk kadar sürer. İşlem ofis ortamında standart jinekolojik muayene pozisyonunda yapılır. Bir kateter kullanılarak vajenden rahime ulaşılır ve ince uzun bir enjektör yardımı ile spermler rahme transfer edilir. Bunun dışında laboratuvar işlemleri ve hormon tedavileri birkaç hafta sürebilir. Tedavinin zaman alan kısmı hazırlık sürecidir. Aşılama tedavisi, en uygun koşulların sağlanması adına maksimum yumurta ve sperm kalitesi için belirli zamanlarda uygulanır. Bunun için ovulasyon sürecinin takip edilmesi gerekir.
Aşılama yönteminin evreleri şu şekildedir:
1.Yumurtalık Uyarıcı Tedavi
Aşılama yöntemi gebelik ihtimalini artırmaya yönelik yapılır. Bunun için yumurta ve sperm kalitesinin maksimum düzeyde olması beklenir ve yumurtlama süreci kontrol edilmelidir. Normal şartlar altında ayda bir yumurta üretimi söz konusudur. Ancak uyarıcı hormon tedavileri yumurta sayısını artırmayı hedefler. Böylece en fazla 3 adet olacak şekilde sağlıklı yumurta hücreleri üretilir ve gebelik şansı artar.
2.Ovulasyonun Kontrol Edilmesi
Aşılama yönteminden en yüksek faydayı sağlamak için yumurtlama dönemleri takip edilmelidir. Uyarıcı hormon tedavisi sonrası istenilen sayıda yumurta hücresi üretildi ise belirli bir zamanda yumurta çatlatma iğnesi yapılır. Yumurta çatlatma iğnesi, uyarıcı tedavi ile yumurtalar 18-20 mm olunca uygulanır. Böylece foliküller istenilen şekilde gelişmişse yumurta çatlatma iğnesi yapılır.
3.Spermlerin Toplanması ve Yıkanması
Yumurta hücresi çatlatma iğnesinden 1,5 gün sonra fallop tüplerine ilerler. Bu evrede spermlerin baba adayından toplanıp çeşitli işlemlerden geçirilmesi gerekir. Böylece en kaliteli spermler toplanır ve gebe kalma şansı artırılır. Toplanan spermler bir enjektör yardımı ile anne adayının rahmine ya da fallop tüplerine transfer edilmek üzere depolanır. Spermlerin doğal yolla toplanamadığı durumlarda bir enjektör yardımı ile testislerden direkt toplanabilir.
4.Sperm Transferi
Aşılama yönteminde spermlerin yumurtayı doğal ortamında döllemesi beklenir. Bunun için bir kateter yardımı ile vajenden girilerek erkekten alınan spermler transfer edilir. Bu işlem ofis ortamında 3-5 dakika içerisinde yapılır. Kadının standart jinekolojik muayene pozisyonunda beklemesi gerekir. İşlemden sonra kadının bir süre uzanması gerekir. Anesteziye gerek duyulmaz ama bazı durumlarda hafif sedatifler kullanılabilir.Transfer sırasında hafif ağrı ve kasılma olması doğaldır. İşlem sonrasında bunlar kendiliğinden yok olur. Transfer sırasında kullanılan kateter, ağrıya sebep olmayacak kalınlıktadır. Enjektörün rahmin ileri kısımlarına ilerlemesini kolaylaştırır.
Aşılama Hangi Durumlarda Yapılır
Aşılama tedavisi (iui) çoğu gebelik problemi yaşayan çiftin ilk basamak tedavisi olarak uygulanır. İvf tedavisinden önce daha az masraflı ve zahmetli olması nedeniyle spesifik infertilite ve gebe kalmada zorlanma problemleri için kullanılır. Bununla beraber, aşılama tedavisi yalnızca bazı durumlarda tercih edilir. Her çift için uygun değildir.
●Nedeni Bilinmeyen İnfertilite
Aşılama tedavisinin sıklıkla uygulandığı durumlardan bir tanesi nedeni açıklanamayan infertilitedir (kısırlık). Bazı çiftler erkekte ya da kadında herhangi probleme rastlanmadığı halde gebe kalmada güçlük çekebilir. Bu durumda ilk basamak tedavisi olarak aşılama yöntemi kullanılır. Yumurta ve sperm hücrelerinin kalitesinin artırılması, gebelik şansını yükseltir.
●Erkek Subfertilitesi
Aşılama yöntemi spermlerin rahme transfer edilmesini içerir. Bunun için sperm kalitesinin yeterli olması gerekir. Sperm kalitesi 3 unsura bağlıdır. Sperm sayısı, sperm hareketliliği ve sperm morfolojisi. Aşılama yöntemi için yeterli sayıda spermin bulunması gerekir. Eğer erkekte spremlerde normal yollarla gebe kalmayı engelleyecek derecede sayı, hareketlilik ve morfoloji bozukluğu varsa bu çiftlerde aşılama uyguşanmalıdır. Spermlerin transfer öncesinden bazı işlemlerden geçirilmesi, en kaliteli sperm hücrelerin seçilmesine yarım eder.
●Polikistik Over Sendromu
Polikistik Over Sendromu, yumurta sayısının arttığı fakat yumurtlamanın gerçekleşmediği bir rahatsızlıktır. Pcos’lu hastalarda aşılama yönteminde kullanılan uyarıcı hormon ilaçları ve çatlatma iğneleri, yumurtlama döngüsünü düzene sokabilir. Kişinin eşinde herhangi bir problem olmadığı durumlarda Polikistik Over Sendromu yaşayan kadınların büyük bir bölümünde aşılama tedavisi daha başarılı sonuçlar verir.
●Servikal Mukus Kalınlığı
Rahim yumurtlama sırasında mukus üretir ve bu, normal şartlar altında spermin fallop tüplerine ulaşmasını kolaylaştırır. Ancak bir nedenden ötürü mukus tabakası kalınlaştığında spermler serviksi geçemez ve gebelik başlayamaz. Aşılama yöntemi servikal mukus kalınlığın fazla olduğu kadınlarda da kullanılır. Direk fallop tüplerine yapılan transfer spermin yumurtaya ulaşmasını sağlar.
●Yumurta Sayısı ve Üretimi İle İlgili Problemler
Yumurta sayısı az ya da azalmış olan kadınların gebe kalma şansını artırmak için aşılama tedavisi uygulanabilir. Aşılama tedavisi ideal yumurta kalitesi ve sayısına ulaşmayı hedefler.
●Ereksiyon ya da Birleşme Sorunları
Cinsel penetrasyonu engelleyecek durumlar ya da ereksiyon problemleri için de aşılama yöntemi kullanılmaktadır. Spermler rahim içerisine enjektör yardımı ile transfer edildiğinden cinsel birleşmeye gerek duyulmaz. Diğer taraftan ereksiyon problemlerinde spermlerin testislerden toplanabilmesi sayesinde hamilelik şansı artırılır.
Aşılamanın Tutması İçin Yapılması Gerekenler
Çoğu kadın, aşılama tedavisinin başarılı olması (aşılamanın tutması için) neler yapılabileceği hakkında endişelenir. Ancak sonradan yapılacak herhangi bir şey aşılamanın başarısını etkilemeyecektir. Aşılama tedavisi çocuk sahibi olamama durumunun altında yatan nedenlere bağlı olarak uygulanır. Tedavinin başarı şansı da büyük oranda buna bağlıdır. Ancak bazı doktorlar aşılamanın tutması için gün aşırı cinsel ilişkiyi tavsiye etmektedir. Bu sayede halihazırda en verimli döneminde bulunan yumurta hücrelerinin döllenme şansı da artacaktır. Bununla birlikte, aşılama yöntemi ile hamile kalan kadınlar, standart hamilelik sürecini sağlıklı geçirmek için sigarayı bırakmak, kişi kilolu ise kilo vermek, ağır işlerden uzak durmak, uygun egzersizleri yapmak gibi birtakım alışkanlıklar edinebilir.
Aşılama Mı Tüp Bebek Mi?
Çoğu çift için yardımcı üreme teknikleri konusunda hangisinin seçileceği kafa karıştırıcıdır. Aşılama mı Tüp bebek mi sorusu, büyük oranda çocuk sahibi olamamanın altında yatan nedenler ve infertilite süresi ile ilgilidir.
Çoğu kez, 1 yıldan uzun sürmeyen kadın ya da erkek kaynaklı infertilite vakalarında aşılama yöntemi kullanılır. Aşılamanın psikolojik ve maddi maliyetinin tüp bebek tedavisinden daha düşük olması, infertiliteye neden olan durum gibi faktörler aşılamanın tercih edilmesini sağlar. Ancak bazı durumlar aşılama yönteminin kullanılmasına engel olabilir. Özellikle azospermi, aşılama tedavisindeki en büyük engeldir. Tedavinin yapılabilmesi için erkekteki sperm sayısının 5 milyonun üzerinde olması beklenir.
Aşılama tedavisinin başarı oranı tüp bebek tedavisinden daha düşüktür. Ortalama olarak %15 başarı oranı sunan aşılama, en fazla 3 defa denenir ve tedavinin başarısız olması halinde tüp bebek yöntemine geçilmelidir. Maliyet açısından bakıldığında aşılama tedavisi, tüp bebek tedavisinden daha uygundur. Çoğu zaman birkaç defa aşılama yönteminin denenmesi tüp bebek tedavisinden daha az maliyete neden olur.
Aşılama Fiyatları
Yardımcı üreme tedavileri söz konusu olduğunda anne ve baba adaylarını endişelendiren en büyük konulardan birisi de fiyattır. Psikolojik ve duygusal olarak maliyetli olan bu dönemde, Aşılama fiyatları konusu da fazladan bir yük olarak görülür. Ancak aşılama tedavisi çoğu durumda tüp bebek tedavilerinden daha az maliyetlidir. Genellikle birkaç aşılama denemesi, bir tüp bebek tedavisine eşdeğer miktarda maddi maliyete eşdeğerdir. Ancak işlemin yapılacağı kinik fiyatları değişken kılabilir. Günümüzde ortalama olarak aşılama fiyatları 8.000 TL’den başlamaktadır.
Deneyimli bir klinik ve hekimin seçilmesi, aşılama tedavisinin başarı oranını artıracaktır. Diğer yandan bu durum maliyetlerin artmasına sebep olabilir. Aşılama tedavisi fiyatlarını etkileyen diğer bir konu infertilitenin nedeni olabilir. Farklı hormon ilaçları değişen maliyetlere sebep olur. Bu nedenle doktor, tedaviden önce bilgilendirme yapacaktır.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşılamanın Tuttuğu Ne Zaman Anlaşılır
Aşılama tedavisinden 14-15 gün geçmesinin ardından kanda gebelik testi yapılır ve aşılamanın tuttuğu ya da başarısız olduğu kesin olarak anlaşılır. Başarısız olan tedavinin diğer bir belirtisi kişinin bu süre içerisinde adet görmesidir.
Aşılama Öncesi İlişkiye Girilir mi
Aşılama tedavisi öncesi 3 gün ilişkiye girilmemesi gerekmektedir. Sperm toplama işlemi öncesi spermleri maksimum kalitede olması için 3 günlük cinsel perhiz önerilir. Buna mastürbasyon da dahildir.
Aşılama Tutma Oranı Yüzde Kaçtır
Aşılama yöntemi, diğer yardımcı üreme tekniklerine göre daha düşük başarı oranı sunar. Aşılama yönteminin tutma oranı ortalama olarak %15 ila %20 arasında değişmektedir. Polikistik Over Sendromu olan hastalar için, tedavinin başarı oranı %20’ye yakındır.
Aşılama Adetten Kaç Gün Sonra Yapılır
Aşılama yönteminde yumurta sayısının artırılması çok önemlidir. Bu nedenle aşılama işlemi adetten 2-3 gün sonra yapılır. Böylece maksimum yumurta sayısı elde edilir ve tedavinin başarı şansı artar.
Aşılama Ağrı Yapar Mı
Aşılama sırasında hastanın canı yanmaz. Aşılama, oldukça ağrısız ve zahmetsiz bir işlemdir. Çoğu kez anestezi gerek duyulmaz ve işlem ofis ortamında birkaç dakika içerisinde yapılır.
Aşılama Yöntemiyle İkiz Çocuk Sahibi Olunur Mu
Aşılama tedavisinde yumurta sayısı ve kalitesi izlenmektedir. Elde edilmek istenen maksimum yumurta sayısı 3’tür. 3’ten fazla yumurtanın üretilmesi sonucunda ikiz ya da çoklu gebelik meydana gelebilir. Ancak bu durum, anne ve babanın inisiyatifi ile birlikte doktor tarafından kararlaştırılır.
5 Yorum. Yeni Yorum
Merhaba aşılamanın 14. Gününde 148.8 çıktı sizce tutmuştu?
Aşılama sonrası gebelik testiniz pozitif çıkmış. Tutmuş görünüyor. Elbette devamında hcg değerlerinin yükselmeye devam etmesi gerekiyor. Takibinizi yaptırmaya devam ediniz.
Merhabalar aşılama ile ikiz bebek istiyorum. Bir oğlum var 31 yaşındayım bu mümkün mu aşılama ile ikiz bebek olma olasılığı nedir ?
Aşılama tedavisi ile ikiz gebelik olma şansı elbette var ancak garantisi yok. Genellikle tek gebelik olur. Aşılamada gelişen yumurta sayısına bağlı olarak ikiz gebelik olma ihtimali artar.
Merhaba , aşılamam yapıldı ancak üç vr üzeri sağlıklı yumurta oluştu. Ancak ben ikiz ya da çoklu gebelik istemiyorum. Bu durumda ne yapabilirim